تبلیغات
غیرمسوولانه  به اعتماد مخاطب لطمه می زند و فرجام کار به سلب اعتماد
مخاطب یا مشتری از کالا و خدمات می انجامد.

تبلیغات غیرمسوولانه یا رفتار غیرمسوولانه را تشویق می کند و یا گروهی از افراد را
به طرزی غیرمسوولانه به نمایش می گذارد. استفاده نامناسب از افراد در تبلیغات و
آزار روحی بخشی از جامعه و یا افرادی خاص نیز در زمره تبلیغات غیرمسوولانه محسوب
می شود.(مدیریت تبلیغات، نوشته دکتر محمود محمدیان). فریب افکار عمومی، توهین به
شعور مخاطب، نشان دادن صحنه های غیراخلاقی، نادیده گرفتن فرهنگ عمومی جامعه،
استفاده از هر وسیله ای برای رسیدن به هدف، نشان دادن سبک های نامتعارف زندگی و
مواردی از این دست در زمره تبلیغات غیرمسوولانه به حساب می آید که باید به شدت از
آن پرهیز کرد; چرا که می تواند موجب واکنش های منفی و مخربی از جانب مخاطبان شود و
تبلیغ را به ضد تبلیغ مبدل سازد. به عنوان مثال تبلیغات جدید شرکت بزرگ «نایک» که
در قالب عکسی از وین رونی (مهاجم تیم ملی فوتبال انگلیس) که پوشیده با رنگ قرمز و
در حال فریاد زدن است، به دلیل تشابه با تصویر حضرت مسیح (ع) بر صلیب، انتقادات
زیادی را در سطح بین المللی برانگیخت. این تبلیغ جدید از جانب مسیحیان، زننده و
شرم آور خوانده شد و در انگلستان اعتراضات زیادی را به همراه داشت.

شرکت نایک در واکنش به چنین اعتراض های ناگهانی، عکس یاد شده را یک کار هنری خواند
و هرگونه ارتباط مذهبی آن را با به صلیب کشیده شدن حضرت مسیح (ع) رد کرد. این شرکت
اعلام کرد، اگر کسی از این موضوع ناراحت شده است بیان می کنیم که قصدی در کار
نبوده و خواهان بخشش هستیم. شرکت یاد شده گفته است که این تبلیغ را در دیگر کشورها
به نمایش نمی گذارد.

بدون تردید تبلیغ بر روی زندگی و نگرش افراد، تاثیر می گذارد. نباید با ارایه
تبلیغات غیرمسوولانه، باورها، اعتقادات، ارزش ها، فرهنگ و... را به انحطاط کشید
بلکه باید آن ها را ارتقا بخشید و این بخشی از وظایف متخصص تبلیغات است. این موضوع
به ویژه درباره تبلیغاتی که برای نوجوانان و کودکان طراحی می شود، مهم تر می شود.
از آن جا یی که کودکان و نوجوانان متاثر از تبلیغات هستند، تبلیغات غیرمسوولانه و
مسموم به شدت به نگرش ها و روحیه آن ها صدمه های جبران ناپذیری وارد می کند. از
این رو کسانی که برای کالاهای مورد استفاده کودکان و نوجوانان به ساخت برنامه های
تبلیغاتی اقدام می کنند باید با در نظر گرفتن این عوامل نسبت به ساخت برنامه
مبادرت ورزند. کالاهایی که مصرف زیاد آن برای مصرف کننده مضر است باید در تبلیغ،
اندازه مصرف آن، مورد اشاره قرار گیرد و هدف تبلیغ، ترویج مصرف بی رویه آن نباشد
بلکه اندازه مصرف آن، زمان مصرف آن و احیاناً برخی از عوارض جانبی که می توان از
آن ها جلوگیری کرد، باید مورد اشاره قرار گیرد.

براساس نظر کارشناسان، تغذیه بی رویه فرآورده هایی مانند چیپس و پفک باعث کاهش
اشتها و سیری کاذب شده و به دلیل جایگزین شدن با وعده های اصلی غذا، زمینه را برای
بروز ابتلا به سوءتغذیه فراهم می آورد. افزون بر آن، مصرف زیاد نمک موجود در این
نوع غلات حجیم شده در کودکی، شیوع بیماری های قلبی و عروقی و فشار خون در دوران
بزرگسالی را افزایش می دهد. در این ارتباط، پیامدهای زیانبار استفاده از غذاهای
آماده شرکت مک دونالد باعث شده است که این شرکت هر از چند گاهی یک شکایت و دادگاه
را در پرونده خود داشته باشد.

از این رو تبلیغ کنندگان یک چنین کالاهایی، باید توصیه هایی درباره میزان مصرف،
زمان مصرف و یا سایر نکات بهداشتی ارایه کنند و مطمئن باشند که از این طریق
محبوبیت و مقبولیت می یابند.

شرکت های تبلیغاتی باید مسوولیت های اجتماعی خود را در مورد نصب تابلوهای تبلیغاتی
در جاده ها شناخته و آن ها را نصب العین فعالیت های خود قرار دهند. زیرا در طول
جاده ها و نقاطی که سرعت اتومبیل ها بالاست، فقط باید پیام های هشداردهنده
راهنمایی و رانندگی نصب شود و در صورت احساس ضرورت و با توجه به در نظر گرفتن
تکنیک های تبلیغاتی، پیام های بهداشتی و اطلاع رسانی راه ها باید در مدت چند ثانیه
به اطلاع رانندگان برسد; زیرا رانندگان تنها در همین لحظات کوتاه است که پیام را
دریافت می کنند.

سخن آخر آن که هر نوع انحراف و کجروی در تبلیغ از نظر متخصصان بازاریابی و تبلیغات
ناپسند و مذموم است و باید از آن پرهیز شود. در دنیای بازاریابی، صداقت و اعتماد
اساس و پایه فعالیت های تبلیغی است و تنها در صورت رعایت این اصل می توان به داشتن
روابط بلندمدت با مخاطب امیدوار بود. با آگاهی صحیح از کارکرد تبلیغات می توان حتی
به دور از توسل به هرگونه حیله و نیرنگ، مخاطب را به سوی محصول، سازمان و نام
تجاری خود جلب کرد.

منبع: روزنامه سرمایه - مورخ 29/8/1385 - صفحه 13 - نوشته امیر بختایی